Avokado Amerikan Armudu Yararları Faydaları

AVOKADO, (Amerikan Armudu)

PERSEA AMERICANE, Lauraceae Persea Gratissîma, Persea Leiogyna

Tıbbi Özellikleri Nitelikleri: Alyuvarların üretimini artırır, belleği güçlendirir, emziren anneler için ideal protein kaynağıdır, kolesterolü düşürür (dolaylı olarak kalp ve dolaşım hastalıklarının tedavisinde de yararlı olmaktadır), konsantrasyonu artırır, menstrüasyon şikâyetlerini azaltır, midede proteinlerin daha iyi sindirilmesini sağlar, zayıflamayı destekler.

Avokadodaki protein özellikle vücudumuzda üretilmeyen ve dışarıdan almamız gereken aminoasitler yönünden zengindir. İnsan vücudunun 1 hayvani proteine karşılık 3 bitkisel proteine ihtiyacı vardır. Bu nedenle avokado sağlığımız için önemli bir meyvedir.

Avokadodaki şeker kandaki şekeri yavaş ve çok az yükseltir. Bu nedenle şeker hastaları rahatlıkla yiyebilirler.

Avokadoda bulunan lifli maddeler pekliğin giderilmesinde önemli rol oynamaktadır. Ancak lifli maddelerden yararlanabilmek için bol su içmek gerekir. Lifli maddeler vücutta biriken toksinlerin atılmasına da yardımcı olur.

Avokado doymamış yağlar yönünden çok zengindir. Bu nedenle kalp ve kan dolaşımı hastalıkları tedavisinde yardımcı olmaktadır. Avokadoda yüksek oranda bulunan fitosterin, dikkate değer kolesterol düşürücü etkisi olan bir maddedir.

Yapılan araştırmalar avokadoda bulunan glutatyon maddesinin, ağız ve gırtlak kanserine karşı korucu olduğunu göstermektedir.

Multivitamin tabletleri yerine günde yarım avokado yemek yeterlidir. Bu yöntemle vücudun ihtiyacı doğal olarak karşılanmış olur. Avokado en yüksek K vitamini değerlerine sahip olan meyvelerdendir. Avokadoda bulunan özel bir karbonhidrat türü sinir ve beyin hücrelerinin daha iyi beslenmesini sağlamaktadır.

Bunun sonucu olarak da insanlar kendilerini daha uyanık ve canlı hissetmektedirler. Her gün yenen bir avokado konsantrasyonu da artırmaktadır. Avokado sinirler için önemli bir madde olan lesitin yönünden de zengindir.

Avokadoda uyku hormonu üretiminde gerekli olan triptofan aminoasidi bulunmaktadır. Geceleri bu maddeden, uyku hormonu olan melatonin üretilir. Melatonin sakin ve rahat bir uyku için gereklidir. Uykusuzluktan,, rahat, sakin ve derin uyuyamamaktan şikâyeti olanlara yatmadan kısa bir süre önce bir avokado yemeleri önerilmektedir. (100 g avokadoda 221 kcal / 932 kj kalori vardır).

Avokadoda sindirimi düzenleyen birçok madde bulunmaktadır. Midesi asit yapanlara avokado yemesi önerilmektedir, içindeki kremsi madde mide duvarlarını dış etkenlere karşı korumaktadır. Doğum kontrol hapları vücuttaki Bu vitaminin azalmasına neden olmaktadır. Bu azalma aminoasit ve şeker metabolizmasında bozukluklarda neden olur.

B6 vitamini eksikliği menopozda sinir bozukluğuna ve uykusuzluğa, menstrüasyondan önce ellerde, bacaklarda ve karında su toplanmasına neden olmaktadır. Hatta menstrüasyonun başlamasından birkaç gün öncesinde vücut ağırlığı 2 kg artabilir. Bu durumda düzenli olarak avokado yenmesi önerilmektedir. Ezilmiş bir avokado meyvesinin yaklaşık 50 g karidesle karıştırılarak yenmesinin büyük yararı vardır.

Kullanıldığı Yerler: Bitkinlik, konsantrasyon zayıflığı, yorgunluk, mide asidi fazlalığı, mineral ve vitamin eksikliği, uykusuzluk.

Botanik Özellikleri: Avokado ağacı günümüzde tropik iklim özellikleri gösteren tüm bölgelerde yetiştirilmektedir. Ülkemizde Akdeniz kıyılarında özellikle Mersin’de yetiştirilmektedir. 400′e yakın türü vardır. Avokado ağacının boyu 15-20 m arasında değişmektedir, ancak büyük tarımsal işletmelerde avokado ağacı sürekli budanarak boyunun 8-10 m arasında kalması sağlanır. Sürekli yeşil olan bitki çiçek açtıktan sonra yapraklarının büyük bir bölümünü döker.

Yapraklar uzunca elips biçimlidir. Boylan 15-18 cm arasındadır. Üst tarafları parlak altları ise beyazımsıdır. Yeşilimsi beyaz çiçeklerin çapı 1 cm’dir. Çiçeklerde erkek ve dişi organlar bir aradadır, ancak aynı zamanda döllenme olgunluğuna sahip değillerdir.

Çiçekler ilk açtıklarında 2-3 saat açık kalırlar. Bu süre içinde dişi organlar diğer çiçeklerden gelen çiçek tozlarıyla döllenir ve ertesi güne kadar kapalı kalır. Ertesi gün açan çiçeklerin erkek organları olgunlaştığından böcekler aracılığıyla diğer çiçeklerin dişi organlarını döllerler.

Çiçek açma yönünden avokado ikiye ayrılır; çiçekleri sabah açıp döllenenler, öğleden sonra açıp döllenenler. Döllenmede en iyi sonucu alabilmek için büyük yetiştirme çiftliklerinde her iki tip bir arada yetiştirilir. Meyvelerin ağırlıkları nedeniyle dalların kırılmasını önlemek için genellikle meyveler seyrekleştirilir.

Meyve kabuğu avokadonun türüne göre kalın, ince, düz, derimsi, pütürlü veya nar gibidir. Meyvelerin rengi yeşil veya siyaha yakın erguvan olabilir. Meyvelerin ağırlıkları ise 150 g ile 1 kg arasında değişir, ancak pazarlanan meyvelerin ağırlığı 400 g’ı geçmez.

Meyvenin sapı mantar ve küften korunması için bir süre üzerinde bırakılır. Eğer meyve sapı meyvenin üzerinde kalırsa, meyve daha iyi olgunlaşır. Çok büyük meyveler yeni fideler üretmekte kullanılır.

Avokado üç gruba ayrılır:

• Meksika yüksek arazi tipi: Yaprakları anasonu andıran bir koku verir. Çiçekler kıllıdır. Küçük ve orta büyüklükte olan meyveler ince kabuklu ve güçlü aromalıdır. Ağaç diğer türlere oranla soğuğa daha dayanıklıdır. -3°C’ye kadar dayandığı görülür. Bu nedenle subtropik. iklimli Akdeniz ülkelerinde yetiştirilmeye elverişlidir.

• Guatemala tipi: Yapraklar kokusuzdur. Çiçekler kılsızdır. Orta büyüklükteki meyvelerin kabukları kalın, iri pütürlü ve yara izlidir. Tohumlar oldukça küçük ve meyve eti sertçedir. Meyveler oldukça yavaş olgunlaşır. Bu tipin gelişebilmesi için yarı tropik iklime ihtiyacı vardır.

• Batı Hindistan tipi (Antil tipi de denir): Bu tip soğuğa en az dayanıklı olanıdır. Nemli iklimde ve oldukça tuzlu topraklarda yetişir. Yapraklar kokusuzdur. Meyveler oldukça büyüktür. Meyve kabuğu düz, ince ve sağlamdır. Çekirdekleri diğer avokado türlerine oranla oldukça büyüktür. Bu türün ticari önemi olan hibritleri vardır.

Nelerinden Yararlanılır: Meyvesinden, taze, kuru yapraklarından ve yağından yararlanılır.

Toplanması ve Saklanması: Meyve ağaçtan, ağaç olgunluğu diye adlandırılan olgunluğa gelince toplanır. Meyve olgunlaştığında eti ekmeğe sürülebilir yumuşaklıkta fildişi rengi veya çok açık yeşildir. Meyve hemen kullanılmak istenmiyorsa, tam olgunlaşmamış meyve alınmalıdır.

Olgunlaşmamış meyve oda sıcaklığında olgunlaşır. Olgunlaşmış meyve parmakla hafifçe basıldığında hemen çöker. Meyvenin olgunlaşmasını hızlandırmak için, meyve olgun bir elmayla bir kâğıt torbaya konarak oda sıcaklığında saklanır. Genellikle 1-3 gün arasında olgunlaşır. Yarım meyve saklanmak istenirse soyulmamak, kesilen yer limonla ovulmak ve streç filme sarılarak buzdolabına konulmalıdır.

Olgunlaşmamış meyve soğuğa karşı dayanıklıdır. Batı Hindistan’da yetişen türler 12°C’den aşağıda saklanamazlar. Tam olmuş meyve buzdolabında 5°C’de 1 hafta saklanabilir. Eğer buzdolabının biyo bölmesi varsa 10 gün kadar saklanabilir.

Meyve dondurulmaya pek elverişli değildir, ancak olgun meyve limonla karıştırılıp püre durumuna getirildikten sonra hava geçirmeyen bir kaba ağzına kadar doldurulup dondurucuda saklanabilir. Dondurucudan çıkarılan pürenin buzu çözülüp açılan kabın üzerindeki kararmış tabaka atıldıktan sonra kullanılabilir.

Uzun süre olgunlaşmaya bırakılan meyvenin üzerinde bazen keskin kenarlı siyah lekeler oluşur. Bu bir mantar enfeksiyonudur. Antraknose olarak adlandırılır. Meyveyi bu hastalıktan korumak için I2°c’nin altında olgunlaşması sağlanmalıdır. Bu mantar enfeksiyonu 6 °C’de gelişmez.

Kokusu ve Tadı: Fındığı andıran bir aroması vardır.

Yan Etkileri: Lateks alerjisi olanlar genellikle avokadoya karşı duyarlıdırlar.

Evde hazırlanan maskeler önce kol dirseği gibi daha az duyarlı olan yerlere sürülerek alerji yapıp yapmadığı denenmelidir. 15 dk içerisinde herhangi bir alerjik etki yapmazsa rahatlıkla kullanılabilir. Doğal kozmetikler bazı insanlarda alerjiye neden olmaktadır.

Avokado meyve eti veya yağıyla evde hazırlanan kozmetikler 1-2 günden daha uzun süre dayanmazlar. Kozmetiğin, kullanılacağı zaman günlük ihtiyaç kadar hazırlanması doğru olur.

İnsanlar için çok yararlı olan avokado meyvesinin ve çekirdeğinin hayvanları niçin zehirlediği bilinememektedir.

Kullanma Biçimleri: İçten ve dıştan uygulanır.

Bitkiden Yararlanma Yöntemleri: Meyve genellikle çiğ olarak yenir. Çok ender olarak bazı türleri ısıtılmaya elverişlidir. Uzun süre sıcak tutulduğunda veya pişirildiğinde acılaşabilir.

Meyve iyice olgunlaştıktan sonra yenir veya kozmetik olarak kullanılır.

Avokado yağı: Avokado yağı olgun ve kaliteli meyve etinden soğuk presleme yöntemiyle elde edilmektedir. Açık soluk yeşil renklidir. Kozmetik imalatında ve tedavi amaçlı kullanılır. Avokado yağı mineraller, mineral izleri, özellikle A, B, D, E, K vitaminleri ve folik asit yönünden zengindir. Yağın ayrıca ultraviole ışınlara ve mikroplara karşı koruyucu özelliği de vardır.

Yağın tedavi gücü de yüksektir. Çatlak deriler, deri üzerinde oluşan pullu cilt hastalıkları ve derideki boynuzumsu sertleşmeler için kullanılır. Avokado yağı insan derisindeki doğal yağla benzerlikler gösterir. Bu özelliği nedeniyle deri tarafından kolaylıkla emilmekte ve güzellik reçetelerinin ana maddesini oluşturmaktadır.

Yaşlanan derideki kırışıkların oluşmasını önleyen güçlü bir maddedir; içerdiği yüksek orandaki E vitamini deriyi serbest radikallere karşı korur ve derinin yaşlanma sürecini yavaşlatır. Avokado yağı kuru ve çatlak derinin kısa sürede tekrar elastikleşmesini ve canlanmasını sağlar.

Uzun süre avokado yağı içilerek yapılan tedavi kürleri sonunda çeşitli skleorederminlerin (bağ doku hastalıkları) iyileştikleri görülmüştür. Avokado yağı avokado tarımı yapılan ülkelerde yemek yağı ve kozmetik olarak çok eskiden beri kullanılmaktadır. Bu ülkelerde yağdan özellikle parazitlerin neden olduğu hastalıkların ve ekzamanın tedavisinde yararlanılmaktadır.

Avokado yağı kozmetik olarak içindeki sabunlaşmayan yağlar nedeniyle değerlidir. Sabunlaşmayan yağlar deriye nem vermekte ve nemi bağlayarak derinin nemini kaybetmesini önlemektedir. Sabunlaşmayan yağ oranı avokado türüne göre %2-4 arasında değişmektedir. Sabunlaşmayan yağlardaki fitosterin, avokado yağının deride yayılmasını ve deri tarafından kolaylıkla emilmesini sağlamaktadır.

İçindeki Bazı Maddeler: 100 g avokado meyve etinde 66 g su, 1,9 g protein, 25,3 g yağ, 6,7 g karbonhidrat, 6,3 g lifli madde, mineraller [225 ug bakır, 600 ug demir, 38 mg fosfor, 10 mg kalsiyum, 30 mg magnezyum, 180 ug manganez, 500 mg potasyum], vitaminler [12 ug betakaroten, 13 mg C, 5 ug D, 1,3 mg E, 20,33 ug K, 80 ug Bı , 150 ug B2, 1,1 mg B3, 1,1 mg B5, 530 ug B6,10 ug biotin, 30 ug folik asit].

REÇETELER

İshal:

Avokado çekirdek 1 adet

Sinirli ot yaprak 50 g

Çekirdek bir tavada, yavaş ateşte çok iyi kurutulur, ince rendelenir ve kıyılmış sinirli otla karıştırılır. 1 çay kaşığı karışım 200 mi suda kaynatılıp süzülür. Duruma göre günde 1-3 çay fincanı içilir.

Yüz Maskesi (Güzellik Maskesi) 1: Muz ve Avokado

Olgun bir avokado meyvesi soyulup çekirdeği çıkarıldıktan sonra ezilir. Olgun bir muz da soyulur ve ezilir. Ezilen iki meyve eşit oranda birbirine karıştırıldıktan sonra içine l yemek kaşığı yağlı süt de eklenerek krem durumuna gelinceye kadar karıştırılır. Elde edilen karışım yüze ve gerdana geniş ve yumuşak bir fırçayla sürülür, 15 dk sonra yüz pamukla silinir, ılık suyla yıkanır ve bastırılmadan kurulanır. Bu reçete kuru ciltler için sadece avka-doyla da yapılabilir.

Yüz Maskesi 2:

Limon ı adet

Yumurta l adet

Avokado meyve 1 adet

50 g meyveye 1 yumurta sarısı ve 1 çay kaşığı limon suyu eklenerek krem kıvamına gelinceye kadar ezilir ve bir mikserle karıştırılır. Elde edilen krem geniş ve yumuşak bir fırçayla yüze sürülür, yaklaşık 20 dk sonra yüz ılık suyla yıkanır ve bastırılmadan hafifçe kurulanır.

Yüz Maskesi 3 (Kuru Deri): Bal süzme 10 mi

Kaymak 10 g

Avokado meyve l adet

Avokado soyulup ezildikten sonra yarım çay kaşığı bal ve 1 çay kaşığı kaymakla çok iyi karıştırılır. Karışım geniş ve yumuşak bir fırçayla yüze sürülür, 20-30 dk sonra ılık suyla yıkanır ve yüz bastırılmadan hafifçe kurulanır.

Yüz maskesi olarak hazırlanan karışımlar kullanılmadan önce dikkat edilecek noktalar:

1. Yüz ve gerdan çok iyi temizlenmeli ve sıcak pansuman yapılmalıdır.

2. Maske yüze yumuşak, geniş bir fırça ile sürülmelidir.

3. Maske dudaklara ve gözlere sürülmemelidir. Gözlere civanperçemi, papatya, rezene çayına veya salatalık suyuna batırılmış yarı ıslak pamuk konabilir.

4. Maske çeneden veya gerdandan başlanarak yanaklara ve sonra alna sürülmelidir.

5. Maske sürüldükten sonra yatarak istirahat edilmelidir. Bu, maskenin etkisini artırır.

6. Maske önce pamukla veya tülbentle silinmeli, yüz veya gerdan ılık suyla iyice yıkandıktan sonra bastırmadan yumuşak bir havluyla kurulanmalıdır.

Saçları Canlandırıcı:

Avokado meyve 1 adet

Zeytinyağı soğuk preslenmiş 50 mi 100 g avokado meyve eti ezilir, 20 mi zeytinyağıyla krem kıvamına gelinceye kadar karıştırılır. Krem saçın uzunluğuna göre hazırlanır. Krem saç diplerine hafifçe masaj-lanarak sürüldükten sonra tüm saça dağıtılır. 20 dk sonra saçlar ılık suyla çok iyi yıkanır.

Kısa Açıklamalar:

• Avokadonun beyaz ekmeğe tereyağı gibi sürülerek yenilmesi önerilmektedir.

• Soyulmuş bir avokado meyvesi çok iyi ezildikten sonra 10 mi limon suyuyla karıştırılır, içine tuz ve biber eklendikten sonra hafif kızartılmış ekmeğin üzerine sürülür.

• Birçok yazar avokadoyu yenebilen güzellik olarak değerlendirmektedir. Sürekli avokado yiyenlerin ciltlerinin pürüzsüz ve canlı olacağı fikri yaygındır.

• Avokado evlerde süs bitkisi olarak da yetiştirilmektedir.

Avokado Amerikan Armudunun Tarihçesi Özellikleri ve Anavatanı

Persea Latince perseus kökenlidir. Bu adın meyvelerinin armuda benzemesi yüzünden verildiği sanılmaktadır. Americane adı ise bitkinin ana vatanı Amerika olduğu için verilmiştir.

Türkiye’de bitkiye ve meyvesine a-vokado ya da bitkini anavatanının Amerika olması ve meyvesinin armuda benzemesi nedeniyle amerikan armudu denmektedir. Anavatanı Orta Amerika’dır. Orta Amerika’da yapılan bazı arkeolojik araştırmalar avokadonun 8000 yıldan beri tarımının yapıldığını göstermektedir.

Meksika’da yapılan kazılarda ise MÖ 7800 yılma ait avokado tohumları bulunmuş ve Azteklerin bu tarihlerde avokadonun tarımını yaptıkları tespit edilmiştir. Günümüzde meyvesi ve ağacı için kullanılan avokado adının Aztekçe ahucatl adının değişikliğe uğramasıyla ortaya çıktığı kabul edilmektedir.

Orta Amerika’nın yerli halkı avokadoyu ‘ormanın tereyağı’ olarak adlandırıyordu. Yerli halk için avokado sadece zengin bir gıda değil, aynı zamanda iyi bir tedavi maddesiydi.

Aztekler ve Mayalar meyvelerini, yaprağını, çekirdeğini birçok hastalığın tedavisinde kullanıyordu. Kulak iltihaplarında meyve etinden yararlanıyor, ateşli hastalıklarda ateşi kontrol altına alabilmek ve düşürmek için yapraklarını ayak tabanına bağlıyorlardı. Öksürüklü hastalara şekerle kaynattıkları yaprak suyunu içiriyorlardı. Mayalar ishale karşı çekirdeğini kavurup rendeledikten sonra kaynatılmış mısır suyuyla karıştırıp içiyorlardı.

Avokadoya ilk kez İspanyol araştırmacı Martin F. De Enciso 1519 yılında yazdığı Summa de Geogmfia adlı eserinde, resmini de çizerek yer verdi. Avokado 17. yüzyılda İspanya’da yetiştirilebildi. 100 yıl sonra avokado büyük bir süratle tüm dünyaya yayıldı. 1750 yılında Afrika’da, 1833′de Florida’da tarımı yapılmaya başlandı.